RECENSIE: HET ONEINDIGE SPEL

20-10-2019

RECENSIE: HET ONEINDIGE SPEL

Simon Sinek lijkt er een beetje klaar mee te zijn. Nadat hij in zijn eerdere boeken – en terechte bestsellers – op bijna pastorale wijze praktische handvatten gaf voor het creëren van meer zingeving en veiligheid op de werkvloer, is hij in zijn nieuwste boek meer als een boos geworden puriteinse prediker ten tijde van de Great Awakening die zijn toehoorders ervan langs geeft. Het moet maar eens afgelopen zijn met de kortzichtige visie op ondernemen en leidinggeven. Tijd voor het oneindige spel.

Sinek (her)introduceert de termen eindig en oneindig spel (geleend van dr. Carse, die in 2011 al het boek Finite and Infinite Games schreef). Het eerste staat voor het kortetermijndenken binnen veel bedrijven en het tweede voor een visie op de lange termijn. Eindig denken leidt volgens Sinek in zijn voorwoord tot “jaarlijkse massaontslagen om aan een arbitrair plan te voldoen, gehoorzaamheid aan de aandeelhouders te koste van de medewerkers en klanten, oneerlijke en onethische bedrijfspraktijk en een keiharde, verziekte werksfeer, hoge beloningen voor hoog presterende, toxische werknemers, ondanks de klachten van de teamleden, en bonussen voor managers die meer geven om hun eigen belang dan om hun teamleden.” De toon is gezet.

Leiders die het eindige spel spelen, geeft Sinek in de rest van zijn boek een draai om de oren. Zo hebben mannen als Steve Ballmer (oud-CEO Microsoft) en Mark Zuckerberg en maar weinig van begrepen. Zij zijn “spelers met een eindige mindset die focussen op winst uit de verkoop van hun producten, die het bedrijf ten goede komt, terwijl spelers met een oneindige mindset focussen op de producten, die de klanten ten goede komen.”

Grote boosdoener is volgens Sinek Milton Friedman, econoom en Nobelprijswinnaar, die in 1970 de grondslag legde voor “de theorie van de suprematie van de aandeelhouders.” Het enige doel van bedrijven was winst maken. Een winst die bestemd is voor de aandeelhouders. Neem dan Henry Ford, die stelt dat een bedrijf dat alleen geld oplevert een “armzalig bedrijf” is.

Hoe het dan wel moet? Door dienend leiderschap. En ja, uiteraard kan ik niet anders dan hierop aanslaan. “We mogen begunstigden ofwel klanten geen ondermaatse producten opdringen en we mogen geen personeel ontslaan om te bezuinigen en zo betere resultaten te bereiken voor de aandeelhouders; ze behoren immers allen tot degenen die een bijdrage leveren aan het bedrijf. Ook hier geldt dat iets alleen een goede zaak is als de voornaamste begunstigden niet tot de organisatie behoren.”

Volgens Sinek betekent dienend leiderschap dat de voordelen in de eerste plaats naar buiten stromen. “In een organisatie die niet of niet bijster dienstgericht is, zullen de voordelen in de eerste plaats naar binnen stromen. Investeerders investeren met als voornaamste doel de winst af te romen.” En deze houding heeft vergaande consequenties voor de integriteit van verkopers (“Alles voor de bonussen!) en voor besluitvorming van de leidinggevenden (“Mijn medewerkers zijn een middel voor een hoger doel: winst”).

Nieuw is het relaas van Sinek niet. De toon in echter wel anders dan we van zijn vorige boeken gewend zijn. Doordat hij veel credit heeft opgebouwd met zijn eerdere bestsellers, zullen zalen vol leidinggevenden ook nu weer aan zijn lippen hangen wanneer hij zijn boodschap vanaf het podium verkondigt. Sinek-fans zullen met hem blijven weglopen, maar ik vraag mij af of die hard spelers van het door hem zo bekritiseerde eindige spel hun geloof in de marktwerking en hun aansluitende gedrag zullen veranderen. Maar met Sinek blijf ik hopen op en werken aan een nieuwe awakening!

Het oneindige spel
Simon Sinek

Bestel het op boek Managementboek.nl