13-06-2019
RECENSIE: WIE IS ER IN JOUW KAMER?
Soms lees je een boek precies op het juiste moment. Voor mij was dit het geval toen ik Wie is er in jouw kamer? opensloeg. Een dun boekje, met opvallend veel wijsheden.
De metafoor die de auteurs gebruiken is er eentje om niet snel te vergeten: Stel je voor dat je in één kamer leeft. In de kamer zit een vreemde deur waardoor je alleen maar naar binnen kunt en nooit meer naar buiten. Iedereen die jouw leven binnenkomt, is aanwezig in die kamer. En zal er – ik zeg het nog maar een keer – nooit meer uit kunnen.
Kun jij coaching gebruiken voor jouw kamer? Zie hier!
Een misschien wat beangstigend idee, maar niet ver van de werkelijkheid. Want nu kunnen we onze relatie wel beëindigen of ontslag nemen, de relaties uit het verleden zul je altijd tot op zekere hoogte met je meedragen. En dan direct de belangrijkste boodschap: “De kwaliteit van je leven is afhankelijk van wie er in jouw kamer is.”
Zaak dus zelf te bepalen wie je vanaf nu nog je kamer binnenlaat en wat je doet met de mensen die al ergens in die kamer zitten.
Allereerst de potentiele nieuwkomers. Net zoals de snaren van de ene piano kunnen reageren op het aanslaan van een toets op een andere piano (resonantie) veroorzaken andere mensen bij ons ook een reactie. Dit kan resonantie zijn (zoals bij de piano) of cognitieve dissonantie (zoals krassende nagels op een schoolbord). Zaak is jouw kamer zoveel mogelijk te vullen met mensen die voor resonantie zorgen.
Dit kan, zo stellen de auteurs, door onze deur te bewaken. Wie laat je binnen en wie niet? Een manier om hier antwoord op te vinden, is op zoek te gaan naar jouw waarden. Mensen met tegenovergestelde waarden veroorzaken namelijk cognitieve dissonantie. Nu heb ik in de talloze boeken over leiderschap die ik heb mogen lezen veel gelezen over het belang van het uitvinden van je waarden, de insteek in dit boek is verfrissend. Er worden namelijk drie soorten waarden onderscheiden: huidige waarden (waarden waar je nu naar leeft), streefwaarden (hoe zou je willen leven) en weigerwaarden (de waarden die voor jou een grens vormen: je accepteert ze niet. “Van niemand.”)
Het duidelijk formuleren van deze drie typen waarden kan behulpzaam zijn om keuzes te maken in je leven en helpen te bepalen wie je vanaf nu nog toelaat in je kamer en wie niet. Is jouw weigerwaarde ‘geldzucht’, ga dan niet in dienst bij een bedrijf waar alles alleen maar draait om het uitbetalen van bonussen. Of is jouw weigerwaarde ‘echtbreuk’, ga dan niet in op de avances van die heer of dame die zich wel erg gemakkelijk bij je aanbiedt tijdens een avondje stappen.
Spannender misschien is echter de vraag hoe om te gaan met de mensen die al in je kamer zitten en die je er ook niet meer uit kunt zetten? Je ex die je tot waanzin dreef, je oud-klasgenoot die je eeuwig treiterde, je oud-leidinggevende die er een potje van maakte? Volgens de auteurs van Wie is er in jouw kamer? is de oplossing niet eens zo ingewikkeld. Stop deze personen in een kast! Of in andere woorden: “Pak die mensen en herinneringen bij de lurven, stop ze in die doos en zet die op de allerhoogste plank. Laat hen je leven niet meer beheersen. Zeg met nadruk bij jezelf: ‘Ik denk niet meer aan jou’. Dat kan heerlijk bevrijdend zijn.”
Nu komt dit advies mij net iets te gemakkelijk over. Denk nog eens aan die klasgenoot die er zijn levensmissie van maakte jou tijdens je tijd op de basisschool te treiteren? Of aan de leidinggevende die met zijn narcistische trekjes je beetje bij beetje de burn out in wist te werken? Die ex die je eigenwaarde de vernieling in hielp door met iedere buurvrouw vreemd te gaan? Leuk hoor, die doos op de allerhoogste plank, maar hier is op zijn minst toch een goede psycholoog voor nodig om dit voor elkaar te krijgen.
Een doos op de kast is misschien net iets te simpel, maar de tip duidelijke grenzen te stellen, is zeker het overwegen waard. Welk gedrag accepteer je wel en welk niet? Schend je eigen waarden (en daarmee je eigenwaarde) niet. En vergeet niet: het is jouw kamer. En jij bent hier de baas.
Wie is er in jouw kamer?
Ivan Misner, Aqil Radjab, Steward Emery en Rick Sapio
Koop het boek hier