RECENSIE: RIJKER COACHEN

05-07-2019

RECENSIE: RIJKER COACHEN

In september start ik parttime als Company Coach en Trainer bij AAme. Een van de taken die ik krijg, is de komende jaren circa veertig medewerkers te helpen in hun persoonlijke en professionele groei. Een eer en uitdaging. Ik kreeg het boek Rijker coachen van Jan Remmerswaal dan ook precies op het juiste moment onder ogen.

Eerder kreeg ik al het vertrouwen coachingstrajecten te mogen begeleiden, van CEO’s tot en met medewerkers van bedrijven. In vaak intensieve gesprekken onderzoeken we de behoeften van de coachee en begeleid ik hem door het stellen van vragen en delen van bruikbare inzichten op weg om de gestelde doelen te bereiken. Boeken met regels en tips en trucs voor het voeren van effectieve coachingsgesprekken genoeg, maar ‘Rijker coachen’ gaat een laagje dieper dan de boeken die ik al – gelezen en wel – in de kast heb staan. Remmerswaal kijkt namelijk niet alleen naar de coachee, maar legt – terecht – ook nadruk op de coach zelf. Want hoe zit het mijn eigen zelfkennis? Kan ik een ander wel op weg helpen, wanneer ik met mijzelf in de knoop zit? En waar ligt de grens tussen de rol van coach, mentor of zelfs vriend?

Op het internet vond ik het onderstaande aardige lijstje:

(bron: Changecompany.nl)

In een oogopslag is mij bij het lezen van dit schema duidelijk dat de rol die ik in mijn coachingsgesprekken voer, beweegt tussen die van coach, mentor en – bij sommige trajecten – zelf als vriend. Bij de rol als therapeut wil ik wegblijven. Die laat ik liever aan psychologen over. Niet voor niets moest mijn zus een zesjarige studie volgen om dit werk te kunnen doen.

Hoe het ook zij, voor je als coach (of mentor) iemand echt verder kunt helpen, is het volgens Remmerswaal belangrijk goed in de spiegel te kijken. Of om de eerste zinnen van het boek te citeren: “Als coach beschik je over een dubbel instrumentarium: aan de ene kant zijn er je methoden en technieken, aan de andere kan is er je eigen persoon. Van deze twee is je persoon het belangrijkste instrument: je persoonlijke inzet bepaalt of de door jou gebruikte methoden en technieken effectief zullen zijn.”

En dus laat ik mij bij het lezen van dit boek door de auteur bij de hand nemen en denk ik met hem na over onder andere mijn eigen levensthema’s, mijn “innerlijke team”, emoties en valkuilen.

Interessant – en confronterend – is het derde hoofdstuk over gelaagdheid binnen de persoon. Hoe presenteer ik mijzelf (“frontstage”) en wat is mijn eigen zelfbeeld (“backstage”)? En welke beschermingsmechanismen gebruik ik om te voorkomen dat anderen mijn zelfpresentatie dreigen te ontmaskeren? Of ook: welke jas trek ik aan om mijn kwetsbare binnenkant te beschermen? In het volgende hoofdstuk laat Remmerswaal enkele beschermingstrategieën de revue passeren, zoals perfectionisme, gerichtheid op harmonie, streven naar beheersing en controle, verslavingen, slachtoffergedrag en vluchtgedrag. Kunst is bij het lezen van ‘Rijker coachen’ nu niet snel weg te vluchten door bij deze kreten direct aan anderen te denken, maar voortdurend aan eerlijke zelfreflectie te doen. Alleen dan zul je uiteindelijk authentiek kunnen coachen. Of, zoals de ondertitel van het boek zegt: “verdieping door inzet van je eigen persoon.” En dit is wat elke coachee mijns inziens verdient: die inzet van jouw persoon. En dat in functie van coach (of mentor). What you see is what you get.

Rijker coachen
Jan Remmerswaal