RECENSIE: PRINCIPES

03-11-2019

RECENSIE: PRINCIPES

Tijdens mijn studietijd op de school voor Journalistiek, liep ik erbij als een journalist die figureert in een goedkope soap. Lang haar, lange jas, peuk in mijn mond. Op zoek naar mijn identiteit – zo zie ik nu – profileerde ik mijzelf als de criticus die overal een mening over had. Totdat een docente mij ten overstaan van mijn studiegenoten, confronteerde met mijn houding: “Henk Jan, jij bent kritisch, En dat is prima. Maar je bent negatief kritisch en daar moet je mee kappen.” De docente schoot hem vol in de roos. Ze zette een lang leerproces in gang met, zo geloof ik ook, enig resultaat… 

Positieve verandering en groei begint vaak met een harde confrontatie met de werkelijkheid. En hiervoor hebben wij anderen nodig. Of, zoals Ray Dalio het in Principes stelt: ons ego en onze blinde vlekken zitten ons in de weg. Daarom houdt de oprichter van de grootste hedgefond ter wereld een vurig pleidooi voor radicale openheid. “Mensen die van inzicht veranderen omdat ze iets hebben geleerd, zijn de winnaars, degenen die koppig weigeren iets te leren de verliezers.”

Dalio spreekt uit ervaring. Begin jaren negentig stapten enkele van zijn medewerkers in de stoute schoenen door hun directeur stevige feedback te geven op zijn functioneren. Toekomstig succes van het bedrijf was volgens hen in hoge mate afhankelijk van het vermogen van Dalio om net zo goed met mensen als met geld te worden. “Als hij niet goed met mensen omgaat, beperkt dat de groei en raakt ons dat allemaal.”

“Au, dat deed pijn,” schrijft Dalio, die de gehele krititische memo in zijn boek citeert. Het verbaasde hem ook “Ik wilde niet dat zij zich ‘incompetent, overbodig, vernederd, overweldigd, gekleineerd, onderdrukt of anderszins onprettig voelden.” Toch was dit wel precies wat hij met zijn gedrag veroorzaakte. Tijd voor een grote ommezwaai dus. Dalio trok zich de kritiek aan en ging ermee aan de slag. Een defining moment dat gevolgen had voor de complete bedrijfscultuur van zijn bedrijf Bridgewater.

Het thema ‘radicale openheid’ is dan ook de rode draad in het bijna 600 pagina’s dikke boek waarin Dalio zijn levenslessen deelt. Hij introduceert de term ideeënmeritocratie. Kern hiervan is dat er binnen Bridgewater een cultuur werd gecreëerd waarin open en eerlijk met elkaar werd gediscussieerd waarbij radicale openheid centraal staat. In andere woorden: niets of niemand werd omwille van de lieve vrede gespaard. Doel was beter te worden. En dit kan alleen door eerlijk feedback te geven aan elkaar, ongeacht de positie die je binnen het bedrijf hebt. Dalio: “Laat de angst voor de mening van anderen je niet in de weg zitten.”

Dalio maakt onderscheid tussen mensen met een gesloten en met een open geest. Zoek de verschillen:

Mensen met een gesloten geest willen niet dat hun ideeen worden aangevochten.
Mensen met een open geest zijn nieuwsgierig naar de oorzaak van het meningsverschil.

Mensen met een gesloten geest poneren eerder stellingen dan dat ze vragen stellen.
Mensen met een open geest geloven echt dat ze het fout kunnen hebben, en ze stellen ook oprechte vragen.

Mensen met een gesloten geest willen liever begrepen worden dan dat zij anderen begrijpen.
Mensen met een open geest voelen altijd de aandrang dingen door de ogen van de ander te bekijken.

Mensen met een gesloten geest drukken zich uit als: “Misschien heb ik het fout, maar volgens mij…”
Mensen met een open geest weten wanneer ze stellingen moeten poneren en wanneer ze vragen moeten stellen.

Mensen met een gesloten geest maken andere het spreken moeilijk.
Mensen met een open geest luisteren liever dan dat ze praten, en ze stimuleren anderen om hun mening te geven.

Mensen met een gesloten geest kennen geen werkelijke nederigheid.
Mensen met een open geest benaderen alles met de diepgewortelde angst dat ze het bij het verkeerde eind hebben.

Alleen bovenstaand rijtje vraagt al om momenten van bezinning, onszelf een spiegel laten voorhouden en stevige gesprekken met collega’s. Ongetwijfeld pittig, maar volgens Dalio noodzakelijk wanneer we als mens en als organisatie willen groeien.

In de executive coaching die ik mag geven, raad ik de coachee altijd aan om naast de coachingsgesprekken een senior mentor te zoeken die zijn sporen in het vak heeft verdiend en zijn opgedane levenslessen wil delen. Voor wie niet direct een mentor vindt, is daar nu gelukkig Principes van Dalio. Een boek dat terecht op nummer 1 stond in The New York bestseller lijst. Blij dus dat Uitgeverij Business Contact de stap heeft gezet dit meesterwerk te vertalen en op de Nederlandse markt te introduceren. Verplichte stof voor iedere CEO. Lees, overdenk, herkauw en bespreek de principes met je team.

Principes
Ray Dalio

Koop het boek hier op managementboek.nl