RECENSIE: OOGGETUIGE

05-08-2020

RECENSIE: OOGGETUIGE

“Ben jij misschien een zoon van de Kamsteeg…?” De vraag werd soms met bewondering in de stem gesteld. “Mijn reactie was steevast welke Kamsteeg ze bedoelden. En ja, in vrijwel alle gevallen ging het inderdaad om Aad, de tweede van vier zoons van Henk en Flora. De journalist die heel vrijgemaakt Nederland kende van zijn bijdragen in het Nederlands Dagblad en die de rest van het land leerde kennen door zijn wekelijkse buitenlandcommentaar in Tijdsein, dat na het half 6 Journaal op televisie werd uitgezonden in een tijd dat er nog geen commerciële zenders waren en iedereen die continu de televisie had aanstaan wel naar ‘moest’ kijken. “Ja, ik ben er inderdaad een van Aad. En van Greet,” voegde ik er standaard aan toe. En in mezelf zei ik vervolgens: “En er komt een tijd dat ze pa zullen vragen of hij misschien de vader was van…” Het is er nooit van gekomen…

Een boekbespreking van een autobiografisch boek van mijn eigen vader… Ach, op een eigen blog kan en mag alles. En eerlijk is eerlijk, die pa van me kan gewoon erg goed schrijven en heeft niet alleen ongelooflijk veel meegemaakt, maar ook zelf heel veel in beweging gebracht (vraag dit laatste maar na aan een willekeurig lid van de ‘Vrijgemaakte’ kerk).
Los van de vele anekdotes van de talloze buitenlandse reizen die hij maakte, vertelt pa in dit boek zijn persoonlijke verhaal. Uit alles blijkt dat pa een betrokken leven heeft geleid. Bij zijn gezin, zijn werk, zijn kerk. En ik mocht hier voor iets meer dan de helft van dichtbij getuige van zijn.

Meer dan eens moest ik bij het lezen van ‘Ooggetuige’ denken aan het bekendste nummer van Stef Bos: ‘Papa’, waarbij de zin “Papa, ik lijk steeds meer op jou” een terugkerend refrein is.
Neem zijn liefde voor New York, die ik van hem heb overgenomen. De stad waarin ik na mijn studie drie maanden mocht wonen en waar ik mezelf beter leerde kennen. De stad ook waar pa tussen alle interviews door die hij met politici en kerkleiders afnam, eindeloos door de straten struinde. De stad waar hij predikant Tim Keller ontmoette en die hij introduceerde in Nederland. Samen vertaalden wij tientallen van zijn preken voor het magazine CV.Koers.
Ook zijn passie voor lezen en schrijven heb ik van pa meegekregen. Sterker nog: tijdens mijn studie Journalistiek kreeg ik les van hem. Lessen die door mijn studiegenoten elk jaar weer als best beoordeeld werden. Pa heeft de gave iets helder over te brengen. Zelf heb ik mij nu gestort in het trainen van storytelling. Ook niet iets wat uit de lucht is komen vallen.
En dan natuurlijk onze liefde voor PSV. In zijn boek beschrijft hij wat ik eigenlijk al wist maar wat wij nog nooit besproken hadden – en waarvoor ik hem nog nooit bedankt heb: pa werd voor PSV om mij te beschermen tegen het verbale geweld van mijn broers die fanatieke Ajax-supporters waren. Pa werd uiteindelijk een enthousiastere supporter dan ikzelf. En nog steeds kijken wij de wedstrijden tegen Ajax en Feyenoord
samen achter de televisie. Daar waar we vroeger regelmatig samen naar het stadion in Eindhoven afreisden. Onze vader/zoon momenten die ik nooit zal vergeten. Na een frietje te halen bij een nabij het stadion gelegen snackbar waar we werden geholpen door een jongen die de tweelingbroer van Marc Overmars had kunnen zijn, snelden wij naar het stadion waar we ruim voor aanvang van de wedstrijd als eersten onze plek innamen.
Waarin ik Bos weer kan nazingen, is dat pa zich altijd heeft durven laten raken door bepaald onrecht en vervolgens hiertegen in actie kwam. Dat wat Bill Hybels eens ‘een heilig ongenoegen’ noemde, zette pa in beweging om verschil te maken. In de kerk, in de politiek, in de wereld.
Van pa – en zeker ook van ma – leerde ik samen met mijn broers en zussen, op te komen voor de zwakkeren in de samenleving. Pa zet zich in voor de Papoea’s wiens mensenrechten grof worden geschonden, ma was haar leven lang de moeder Teresa van het Soesterkwartier en ik kwam te werken voor International Justice Mission, dat strijdt tegen slavernij.

Herkende ik dan alles wat pa in zijn boek beschreef in mezelf?
Zeker niet. Pa bleef de journalistiek trouw. Ik ging het trainingsvak in.
Pa bleef – ondanks alle keiharde kritieken die hij op zijn artikelen en inzet kreeg- zijn kerk trouw. Ik zelf werd een kerkshopper en ben de laatste tijd steeds minder in een kerkdienst te vinden.
Ook qua geloofsbeleving gingen we denk ik een andere weg. Door boeken van onder andere Brian McLaren ben ik de Bijbel anders gaan lezen en ben ik God anders gaan leren kennen. Ik herinner mij een droom waarin ik huilend op Tim Keller afstapte om te zeggen dat ik niet alles wat hij predikt meer zondermeer kan beamen omdat ik zo beïnvloed was door McLaren. Toen kwam pa aanlopen. Ik schrok wakker.

Uit alles wat pa beschrijft, is zijn mooiste boodschap toch dat hij net als zijn eigen veel te jong gestorven vader, zich altijd zal blijven beroemen op het kruis van Jezus. Hierin kan ik hem gelukkig nog nazeggen. Al weet ik niet meer, zoals voorheen, wat er nu precies voor groots wonder aan dit kruis gebeurde.

Ooggetuige: 50 jaar journalist in een veranderende kerk en wereld heeft
Aad Kamsteeg
bestel het boek hier