RECENSIE: LEVEN IN VERHALEN

RECENSIE: LEVEN IN VERHALEN

Even dacht ik mij er gemakkelijk vanaf te kunnen maken. Bij het naar bed brengen van mijn jongste dochter van vier probeerde ik het met het korte verhaal: 
“Een prinses liep in het bos. Ze had geen zin meer en ging naar bed. Trusten, schat!” Maar hoe moe de kleine ook was, dit pikte ze niet. Het verhaal moest langer. Het moest een “echt” verhaal zijn. Dus met een held, een probleem, een strijd om dit probleem op te lossen en een overwinning. Al zei ze het natuurlijk niet met zoveel woorden.

Verhalen raken ons. Niet alleen voor het naar bed gaan, maar ook in de bioscoop, in het bedrijfsleven en, zo betoogt dr. Michiel de Ronde in ‘Leven in verhalen’ in coachingstrajecten. De lector in Begeleidingskunde aan Hogeschool Rotterdam laat aan de hand van onder andere het Bijbelse verhaal van Jozef, het bekende sprookje Roodkapje en de Gelaarsde kat zien, hoe we onszelf beter kunnen leren kennen door ons te verdiepen in verhalen.

Mooi is hoe De Ronde de lezer meeneemt in ‘Kikker is kikker’ van Max Velthuijs. Wat op het eerste gezicht misschien een simpel verhaaltje lijkt – waar mijn dochter wel genoegen mee zou nemen – blijkt een veel diepere laag te hebben, die bij de ontdekking hiervan ons kan helpen onszelf te ontdekken: “Het voorlezen van het verhaal van kikker blijkt telkens weer een betekenisvolle ervaring te creëren, die aanleiding is tot zelfreflectie en verdiept zelfinzicht.”

Het verhaal van kikker komt er – kort door de bocht – op neer dat hij wil zijn als zijn vriendjes, maar mede dankzij hun wijze woorden tot de conclusie komt dat hij goed is zoals hij is: Kikker. De Ronde: “Het is deze navoelbare uitwisseling tussen externe dialogen van Kikker met zijn vrienden en interne dialogen van Kikker met zichzelf aan de oever bij de rivier, die het verhaal tot zo’n interessant boek maken rond identiteitsontwikkeling en reflectie.”

En dus gebruikt De Ronde dit – en andere verhalen – in coachingstrajecten. “De dialoog met het verhaal roept bij degenen die het horen, een dialoog met zichzelf op.” Zaak is wel dan de begeleider / coach zelf het verhaal tot zich heeft laten spreken en de coachee goed weet mee te nemen in de zoektocht. “Zoals de marskramers en minnestrelen van stad tot stad trokken en met hun verhalen en vertoningen kleur en geur brachten in de monotonie van het dagelijks bestaan […] zo zijn er tegenwoordig trainers en workshopsleiders die met hun oefeningen en werkvormen langs bedrijven gaan om daar beweging en ontwikkeling op gang te brengen.”

Trainers zijn volgens De Ronde als de barden en de troubadours, praatjesmakers. Iets wat docenten mij als kind voortdurend verweten, heb ik nu dus als professie gemaakt. Praatjesmaken. Verhalen vertellen. En hiermee anderen nog tot zelfinzicht helpen ook. Zal voortaan ook weer meer mijn best doen als ik mijn kleine naar bed breng.

Leven in verhalen
Michiel de Ronde
Koop het boek hier