RECENSIE: INSPIREREND SPREKEN ALS LEIDER

15-02-2022

RECENSIE: INSPIREREND SPREKEN ALS LEIDER

Geregeld vroeg ik mij tijdens de bekende persconferenties van Rutte en De Jonge af wat ik nu miste aan hun verhaal – en waarom ik op een gegeven moment hun toespraken niet meer kon aanhoren en dus maar uitzette. Wat miste ik nu in hun optredens? En wat was het dat ik mij steeds meer aan hen begon te irriteren?

Onlangs las ik het boek ‘Inspirerend spreken als leider’ van Filip Muyllaert. Hij stelt terecht dat inspirerende spreekvaardigheid een ‘exponentiele vaardigheid’ is, “omdat je met communicatieve inspiratievaardigheid het vermogen hebt om mensen en ideeën stuwkracht te geven.” Als Rutte en de Jonge bij mij iets niet deden, was het wel mij inspireren om mee te gaan in de gewenste veranderingen. Niet dat ik geen vaccin en booster haalde, maar dit was zeker niet het gevolg van de inspirerende woorden van beide heren. 

Inspirerend leiderschap in tijden van crisis is volgens Muyllaert “absoluut noodzakelijk”. Iedere leidinggevende zou zichzelf hierin dan ook moeten ontwikkelen. Richard Branson noemt het vermogen te inspireren niet voor niets de belangrijkste leiderschapsvaardigheid.

Maar goed, waar hebben we het dan over wanneer we spreken van ‘inspiratie’? Het is in ieder geval een stap verder dan de ander ergens van ‘overtuigen’. Muyllaert: “Als je iets gelooft en je wil dat anderen dat geloof met jou delen, dan kan je dat proberen om hen over de streep te trekken met sterke argumenten en rationeel bewijsmateriaal. Dat is overtuigen. Als je wilt inspireren, dan zal je ‘hart’ aan je boodschap moeten toevoegen. Een emotionele laag. Dat vormt het belangrijkste onderscheid tussen overtuigen en inspireren.” Misschien geeft Muylleart hier wel antwoord op zojuist gestelde vragen. Ik miste het ‘hart’ in het verhaal. Een emotionele laag. Of ook: empathie. Hetgeen bevestigd werd door de ‘jolige’ tweet van de Jonge waarin hij met een biertje en popcorn in de aanslag vanaf de bank de eerste persconferentie met Kuipers zit te kijken. De zoveelste persconferentie waarin de hoop van veel ondernemers de grond in werd geslagen.

En nee, de oplossing zit hem niet in de powerpointplaatjes waarmee Kuipers nu op de proppen komt tijdens de persconferenties. Die versterken – wanneer ze tenminste kloppen met de feiten – slechts de overtuigingskracht. Geïnspireerd raak ik in ieder geval nog steeds niet. 

Muyllaert biedt een aantal praktische tips om wel inspirerend te leren spreken. Groot misverstand is om met optimistische praatjes aan te komen. “Onrealistisch optimisme kan de geloofwaardigheid van een leider ondermijnen.” Dansen met Jansen dus. Muyllaert: “Grenzeloos optimisme of overmoed kan oppervlakkig, voorbarig of zelfs ongepast overkomen.” Waar het bij een positieve boodschap om gaat, is dat het waarheidsgetrouw en tegelijk kwetsbaar is. Of zoals de auteur het zegt: “Begrensd optimisme moet altijd in symbiose zijn met radicale transparantie.” En zoals steeds meer blijkt, heeft het hier in de communicatie van het kabinet behoorlijk aan ontbroken. Met een hoop achterdocht en wantrouwen bij de bevolking tot gevolg. Terwijl transparante communicatie juist zo kan helpen om “een band op te bouwen met je publiek.” Gemiste kans dus.

Het is overigens niet dat ik met deze bespreking van ‘Inspirerend spreken als leider’ frontaal de aanval wil inzetten op Rutte, De Jonge en Kuipers. De wereld, het land, is in crisis. Ga er maar aanstaan. En toch… Hoe moeilijk hun klus ook was en nog steeds is, de communicatie had echt beter gekund (lees: gemoeten!). Het boek van Muyllaert had hiervoor voor hen een goed naslagwerk kunnen zijn. 

Voor leidinggevenden die niet in de valkuilen van Rutte en De Jonge willen stappen, hoeft het gelukkig niet te laat te zijn. ‘Inspirerend spreken als leider’ biedt meer dan de vele andere boeken die ik las over de kunst van het spreken. Seth Godin beschrijft het boek van Muyllaert niet voor niets als ‘knap werk’. 

Inspirerend spreken als leider
Filip Muyllaert

Koop het boek hier

 

Ontvang een gratis e-book over Dienend Leiderschap, krijg de laatste blogs over leiderschap en storytelling in je inbox en mis niets! Meld je hier aan… >>