28-12-2021
RECENSIE: COACHEN VANUIT DE POSITIEVE PSYCHOLOGIE
Geen coachingsgesprek is hetzelfde. Simpelweg omdat geen mens hetzelfde is. Net zomin als onze omstandigheden. In de coachingsgesprekken die ik afgelopen jaar voerde, was de ene coachee op zoek naar zijn persoonlijke mission statement,zocht de ander een weg in zijn rol als CEO en worstelde een derde met grote veranderingen op de werkvloer. Om maar een paar voorbeelden te noemen. Hoe verschillend de vragen ook, de algemene deler was terug te voeren naar de vraag naar meer voldoening in het werk – of dus ook: meer levensgeluk. Want dat het een met het ander te maken heeft, werd in alle gesprek direct duidelijk.
Hier schuilt voor wat betreft de rol van de coach in mijn ogen direct een gevaar. Als coach is het volgens Manon Bongers in ‘Coachen vanuit de positieve psychologie’ mijn rol coachees te helpen effectiever te worden in hun werk waardoor ze beter gaan functioneren. En dus denk ik bijvoorbeeld mee over hoe een purpose te vinden, hoe dienend leiderschap handen en voeten te geven of hoe om te gaan met veranderingen. Terecht maakt Bongers echter onderscheid tussen coachen en counseling. De eerste is gerelateerd aan werk en de tweede aan welzijn. Hoe nauw ook met elkaar verbonden, het zijn wel twee verschillende zaken. Waarbij ik soms het idee heb dat coaches aan de hand van wat mooie modellen net iets te gemakkelijk op de stoel van de psycholoog gaan zitten. Terwijl dit toch echt andere expertises vereist.
Met dit in het achterhoofd las ik ‘Coachen vanuit de positieve psychologie’. Een indrukwekkend boek over hoe coachees te helpen een “krachtigere versie” van zichzelf te worden. Waarbij ik bij de door Bongers aangereikte stof dus wel de kanttekening plaats dat coaches niet moeten denken de theorie direct in hun gesprekken in de praktijk te kunnen brengen. Neem bijvoorbeeld de in hoofdstuk 2 besproken egotoestanden uit de Transactionele Analyse (TA). Al geeft Bongers nog zo’n heldere beschrijving van de ouder, volwassene en kind-egotoestand, het vraagt meer om dit na het lezen van dit ene hoofdstuk in de coachingspraktijk toe te kunnen passen. Voordat een coach zich hieraan waagt, is een grondige training wat mij betreft op zijn plaats. Al dan niet aan de hand van dit boek van Bongers. Of, zoals ik mijzelf altijd scherp houd: mijn zus volgde een studie van zes jaar en talloze trainingen om zichzelf psycholoog te mogen noemen, wie ben ik dan om na het lezen van een paar boeken in het verleden van mijn coachees te gaan wroeten om misschien wel meer puin naar boven te halen dan ik als coach kan handelen. Kortom: schoenmaker hou je bij de leest.
Goed, genoeg hierover. Want zoals gezegd, heeft ‘Coachen vanuit de positieve psychologie’ coaches wel veel te bieden. Neem alleen al de opsomming van faalfactoren die je coachee in de weg kunnen staan het beste uit zichzelf te halen. Angst voor het onbekende, negatieve ervaringen met nieuw gedrag, opgelegde gedragsverandering. Aan jou als coach de taak je coachee te laten ontdekken wat hem of haar tegenhoudt.
Mooi ook de nadruk die Bongers legt op de universele behoefte aan aandacht. “Wij mensen hebben erkenning en waardering nodig voor wie we zijn en wat we doen.” Veel onzekerheden en gedragingen komen hieruit voort. Of we kruipen in een hoekje omdat we altijd negatieve aandacht kregen, of we overschreeuwen onszelf omdat we zo graag gezien willen worden. Om maar twee voorbeelden te noemen. Kunst is de coachee te laten ontdekken waarom hij of zij juist wel of niet handelt. Waarbij het de taak van de coach is je coachee de onverdeelde aandacht te geven. Bongers: “Bespreek met je coachees de vormen van aandacht waar ze behoefte aan hebben. Je kunt samen stilstaan bij de aandacht die je kunt geven tijdens de coachsessies en de aandacht die ze in hun dagelijkse werk- en privéleven kunnen geven, vragen, ontvangen en weigeren. […] Als coachees gericht vragen wat ze nodig hebben, doen ze iets wat goed voor hen is.”
Als coach zal in ‘Coachen vanuit de positieve psychologie’ dus zeker geregeld raadplegen. Ter inspiratie, om te groeien in mijn rol als coach, maar dus ook in het besef dat ik coach ben en geen psycholoog. Iets wat ik in het kader van verwachtingsmanagement overigens ook altijd met mijn coachees deel.
Coachen vanuit de positieve psychologie
Manon Bongers
Koop het boek hier
Zoek je een coach? Check hier.
Ontvang een gratis e-book over Dienend Leiderschap, krijg de laatste blogs over leiderschap en storytelling in je inbox en mis niets! Meld je hier aan… >>