Rauw

31-03-2024

Rauw

Het is dat ik niet ongezien kon weglopen. De uitgang van de kerkzaal was naast het podium. Maar wat ik vanaf het podium hoorde verkondigen, maakte mij boos. Wat een kulverhaal. Niet alleen ging het vooral over de spreker zelf, ook toen er iets van een bijbelse boodschap moest komen, sloeg het kant nog wal. De boodschap: Als je maar goed genoeg in God gelooft, komt het allemaal in orde en komen je grootste dromen uit. Als bewijs hiervoor vertelde de spreker dat hij nu - na veel gebed - aan het water woonde. Ergste vond ik nog dat de gemeente het als zoete koek slikte en na afloop van de 'preek' luid applaudisseerde. Er was er dus niet een het spoor kwijt, maar een zaal vol! Voor mij een bevestiging dat ik in de zoektocht naar een kerkelijke gemeente in mijn woonplaats Zeewolde, moest blijven zoeken. Tot dusver nog tevergeefs.

De spreker in kwestie was David de Vos, een bekende naam in christelijk Nederland. Maar al wonen we op nog geen 500 meter afstand van elkaar, qua geloofsbeleving stonden we mijlenver van elkaar vandaan. Het christendom dat hij vertegenwoordigde, was voor mij de reden dat ik mij steeds minder thuis voel in het christelijke wereldje.

Sektarisch
Hoe blij verrast was ik dan ook toen ik onlangs een artikel las in het Algemeen Dagblad waarin dezelfde De Vos verwoordde wat ik al jaren voelde: "De evangelische wereld is niet sektarisch, maar zit er wel tegenaan." En: "Wij christenen hebben niet de waarheid in pacht." Ik wist niet wat ik las. Was dit dezelfde De Vos om wie ik bijna de kerk uitrende?

Nieuwsgierig bekeek ik het interview dat De Vos had met Joram Kaat over zijn nieuwe boek 'Rauw'. Wat herkende ik ineens veel in zijn verhaal en in zijn nieuwe godsbeleving. Ook keek ik zijn boekpresentatie terug. Het ontroerde me zelfs. Hoe De Vos het eerste exemplaar overhandigt aan zijn niet-christelijke zus en haar omhelst. Wauw. Want dit is volgens mij waar het in het christelijk geloof om draait: inclusie. Om puurheid. En dus niet om het prediken van hel en verdoemenis of om absurde prietpraat dat als je maar goed genoeg gelooft, het leven je zal toelachen. Niets dodelijker dan het welvaartsevangelie. Wat houden ook christenen zichzelf vaak voor de gek. Bewust, maar vooral ook onbewust, denk ik.

Inzichten
In 'Rauw' deelt De Vos over zijn jeugd, zijn roeping prediker te worden, zijn depressie en dus ook over zijn nieuwe inzichten. Dit laatste wordt hem overigens niet door iedereen in dank afgenomen. Zo besloten De Doorbrekers (een kerk in Barneveld) niet meer met hem samen te werken. Op hun website geven zij hiervoor de volgende wonderlijke verklaring: "Wij geloven dat wij als kerk in de volle breedte eenheid moeten uitstralen naar de wereld om ons heen." En let op wat volgt: "Daarom hebben we besloten om de samenwerking voor dit paasweekend te beëindigen." Zie de ironie. Vast geen communicatie-expert aan te pas gekomen. Of een hele slechte.

Nu wil ik De Vos niet met Jezus vergelijken - en dit doet hij gelukkig zelf ook niet - maar hij mag zich gesterkt weten dat ook Jezus behoorlijk te keer gaat tegen de heilige huisjes uit zijn tijd op aarde. Ben daarom blij dat juist iemand vanuit de evangelische bubbel zelf, dit wereldje een spiegel durft voor te houden. En dit doet hij nog netjes, zonder namen van christelijke bobo's te noemen. Vrees daarom wel dat de mannen en vrouwen om wie het gaat, zichzelf er niet in zullen herkennen en De Vos met bijbelteksten zullen bestoken dat hij met 'Rauw' niet Gods weg bewandelt. Teksten genoeg immers die we kunnen gebruiken om ons gelijk te halen. Aan welke kant van de discussie we ook staan.

Stopt De Vos nu met preken? Nee. Want hoewel hij een afkeer kreeg van religie, heeft hij God niet losgelaten. Daarbij komt dat spreken voor grote groepen nu eenmaal een goede shot dopamine geeft, zo stelt hij eerlijk in zijn boek. En alleen deze woorden al, vind ik een verademing. Want natuurlijk doet het applaus na afloop van een preek of lezing iets met je ego. Sprekers die dit ontkennen, hebben pas echt een ego-probleem.

Ego
Over ego gesproken... 'Rauw' dwingt mij om ook mijzelf nog eens goed te onderzoeken. Want hoe zit het met mijn eigen waarheden? Sla ik op mijn beurt ook niet door in het willen halen van mijn eigen gelijk? Zet ik mij soms niet teveel af tegen het christelijk dialect? Is er nog genoeg liefde over voor christenen die dingen anders zien?

Genoeg om over na te denken. Ondertussen hoop ik maar dat de marketingmachine die De Vos heeft ingezet om zijn boek te promoten, zich niet tegen hem zal keren, maar dat hij de tijd en rust krijgt zijn zoektocht voort te kunnen zetten. Want zijn verhaal lijkt me nog lang niet af. Benieuwd wat De Vos over veertig jaar zal schrijven wanneer hij terugkijkt op deze afgelopen weken van het verschijnen van 'Rauw' en over welke ontwikkeling zijn geloofsleven verder zal ondergaan. Misschien dat ik me toch nog eens onder zijn toehoorders zal wagen. Want spreken kan De Vos als weinig anderen. En nu hopelijk met een boodschap die de rauwe verhalen van de Bijbel recht doet.

Rauw
Marcel Langedijk

Koop het boek hier

(Lees ook dit blog: Gods voorkeur voor een BWM)