Maak van verhalen je superkracht

05-04-2025

Maak van verhalen je superkracht

Ja, ik heb er behoorlijk wat nachten van wakker gelegen… Waar was ik in vredesnaam aan begonnen! Samen met collega’s van de stichting International Justice Mission (IJM) organiseerde ik het IJM Leiderschapsevent. Ik had de beste sprekers van Nederland op het gebied van leiderschap uitgenodigd een keynote te komen geven. Allen zegden direct toe dit pro deo te komen doen. En omdat ik zowel storyteller ben bij IJM als lezingen geef over dienend leiderschap, zou ik het event met een keynote aftrappen. Ik voelde mij als een klappertjespistool in het voorprogramma van sprekerskanonnen als Jitske Kramer, Remco Claassen en Ben Tiggelaar. De top 3 uit de Nederlandse Eredivisie.

Wat maakt een spreker eigenlijk goed? Opvallend aan de sprekers op het IJM Leiderschapsevent was dat ze allemaal hun eigen stijl hebben. Een docent, een cabaretier, een ADHD’er (je mag zelf invullen wie wie was…). Samen met toppers Cor Hospes en Joriene Beks lieten zij zien dat er niet er niet één ideale stijl van spreken is. Daar waar de een de powerpoint vervloekt, ging de ander los met geniale sheets. En daar waar de ander stelt als spreker toch vooral je rust te moeten bewaren, huppelde de ander over het podium als een jonge hinde. Verschillen genoeg! Toch kon ik – naast authenticiteit – één gemeenschappelijke deler ontdekken: de sprekers gebruikten verhalen om hun boodschap over te brengen. Verhalen die ons van begin tot eind bleven boeien.

Niet gek dus dat Jeanne Bakker en Ria van Dinteren in hun boek over spreekvaardigheid zich focussen op storytelling. In ‘Maak van verhalen je superkracht’ leggen zij aan de hand van vele voorbeelden uit waar een goed verhaal uit bestaat en hoe deze gedeeld moet worden. Bij het lezen van dit dunne maar rijke boekje, herkende ik veel van de sprekers tijdens het event. En ja, gelukkig ook in hoe ik zelf mijn keynotes geef.

Verhalen vormen een onderdeel van ons mens-zijn, aldus de auteurs. ‘Ze raken ons emotioneel, we zijn ontroerd, verdrietig of worden blij. De verhalen verbinden ons met de verteller en de andere luisteraars.’ Precies wat ik tijdens het event ervoer. Als spreker én als toehoorder.

Genoeg redenen om verhalen te vertellen. Op het podium, maar ook als bedrijf. Bakker en Van Dinteren noemen er drie:

1) Behouden van gemeenschappelijk geheugen, culturele waarden en identiteit
Ik moet direct denken aan een teamsessie die we enkele jaren geleden bij IJM organiseerden. Als oud-gediende was mij gevraagd alle collega’s mee te nemen in onze geschiedenis. Ik kreeg de kans om honderduit te vertellen over zowel onze successen als minder geslaagde acties. ‘Historische verhalen en overleveringen versterken de groepsidentiteit door belangrijke gebeurtenissen en prestaties te herdenken. Waar zijn we van? Wat vinden wij als groep belangrijk?’
Verhalen uit het verleden geven het heden kleur.

2) Onderwijzen van levenslessen en gedragsnormen
‘Verhalen met een moraal en fabels worden gebruikt om levenslessen en praktische wijsheid over te brengen.’ En direct denk ik aan de sprekers op het leiderschapsevent. Serieuze verhalen, grappige anekdotes, geniale moppen; ze dienden om een heldere boodschap over te brengen.

3) Verklaren van een complexe wereld
'Mythen en legenden zijn verhalen om onbegrepen verschijnselen te duiden.’ Ik denk terug aan de Bijbelverhalen die ik als kind meekreeg. Over een sprekende slang die ons laat kiezen tussen goed en kwaad. Over een zondvloed en de belofte van de regenboog dat zo’n ramp nooit meer zou plaatsvinden. Over een toren van Babel en spraakverwarring die ons waarschuwt tegen arrogantie. En ga zo nog maar even door. De verhalen én hun boodschap zullen mij altijd bijblijven.

Bakker en Van Dinteren leggen vervolgens uit waar een goed verhaal wel en ook niet aan moet voldoen. En hoe deze wel en niet moeten worden gedeeld.  Hoe verschillend de keynotes tijdens het event ook waren, de meeste tips uit dit boek zag ik bij de sprekers terug. Een paar tips op een rijtje (voor de rest: kopen dit boek!)

• Varieer je ritme
• Gebruik stemvariaties
• Zorg voor interactie met het publiek
• Gebruik pauzes en stiltes
• Zorg voor oogcontact
• Dramatiseer

Of ik zelf aan de regels van een goede storyteller voldoe? Oordeel zelf. Mijn keynote op het IJM Leiderschapsevent staat op YouTube.

Maak van verhalen je superkracht
Jeanne Bakker en Ria van Dinteren

Koop het boek hier