JONGE LEIDERS HEBBEN EEN EERLIJK VERHAAL NODIG

10-02-2022

JONGE LEIDERS HEBBEN EEN EERLIJK VERHAAL NODIG

Jonge leiders hebben voorbeelden nodig: senior leiders met een goed verhaal. Een eerlijk verhaal. Met storytelling kunnen we bouwen aan een nieuwe generatie leiders in Gods koninkrijk. Leiders die mede door de verhalen van hun voorgangers groeien in veerkracht en hun relatie met God en de mensen die zij als leidinggevenden mogen dienen.

Het was tijdens een bezoek aan het United States Holocaust Memorial Museum in Washington DC dat ik mij meer dan ooit bewust werd van de kracht van storytelling. De WOII begon niet met het gooien van bommen, maar met het verbranden van verhalen. Bezoekers van het museum beginnen in een ruimte waarin grote foto’s hangen met daarop brandstapels van talloze boeken waarvan de nazi’s niet wilden dat het verhaal nog langer verteld werd. 

In de volgende ruimte horen we de bulderende stem van Adolf Hitler uit de boxen galmen. Foto’s en beelden van grote mensenmassa’s die juichend zijn boodschap ontvangen. In vitrines liggen kinderboeken die in die tijd werden verspreid. Het ene verhaal werd vernietigd, het andere gecreëerd. De rest van het museum laat zien welke verschrikkelijke gevolgen dit had. Een verhaal om nooit te vergeten.

Storytelling is een machtig wapen. Een wapen dat gelukkig ook ten goede kan worden gebruikt. Neem alleen al de vele gelijkenissen die Jezus vertelde om duidelijk te maken dat zijn Koninkrijk van gerechtigheid was aangebroken. Mensenmassa’s hingen zo geboeid aan zijn lippen dat ze zelfs vergaten voor hun eigen eten te zorgen. Over de kracht van storytelling gesproken!

Senior leidinggevenden die nieuwe generaties leidinggevenden willen toerusten in leiderschap, doen er wijs aan dit voorbeeld te volgen. Gebruik storytelling om geleerde lessen mee te geven, te laten zien hoe jij bent omgegaan met de obstakels in jouw leven en welke rol God hierin heeft gespeeld. Met daarbij direct een duidelijke waarschuwing: blijf authentiek en vertel een eerlijk verhaal. Geestelijke borstklopperij lijkt het (mede gezien de populariteit van welzijnspredikers) goed te doen in storytelling, maar zal op de lange termijn in plaats van de ander op te bouwen, juist veel kapot maken. Of anders gezegd: te mooie woorden over de gaven van de Geest, kunnen de vrucht van Geest behoorlijk in de weg staan. 

Drie verhalen
Volgens Warren Buffett, een van de rijkste mannen ter wereld, kunnen wij onze waarde met 50 procent vermeerderen door de juiste communicatieve vaardigheden aan te leren: spreken in het openbaar. En dit gaat verder dan de juiste spreektechnieken aan te leren. Kracht zit hem vooral in het vertellen van verhalen. In de trainingen die ik hierover geef, maak ik gebruik van mijn zogenoemde ‘storytelling bibliotheek’, dat bestaat uit drie soorten verhalen:

1) De autobiografie: Wat is jouw persoonlijke verhaal?
2) De roman: Wat is het verhaal van jouw organisatie, bedrijf of kerk?
3) Het stripboek: Wat is het verhaal van jouw toehoorder, de held van het verhaal?

De drie vormen bieden gezamenlijk een geweldige kans om jonge leiders toe te rusten en uit te dagen in hun toekomstige levensverhaal als leidinggevende.

De autobiografie
Iedereen heeft een verhaal. Het is soms alleen een kwestie deze te ontdekken en goed te leren verwoorden. Waarom ben je voorganger geworden? Waarom besloot je je in te zetten voor dit bedrijf? Wat drijft jou om voor deze stichting te werken? Kortom: wat zijn je drijfveren en waar komen deze vandaan?

Alleen wanneer we ons eigen verhaal ontdekken en weten over te brengen, zijn we in staat anderen mee te nemen in ons verhaal. Want waarom zouden anderen enthousiast worden over wat jij te bieden hebt, wanneer je dit zelf niet bent – of niet weet over te brengen?

Bij International Justice Mission (IJM), waar ik betrokken ben als storyteller, leren we allemaal ons verhaal te ontdekken en te delen. De passie waarmee alle medewerkers kunnen vertellen waarom wij ons inzetten in de strijd tegen slavernij werkt aanstekelijk op anderen. Sterker nog: uit onderzoek blijkt dat het delen van onze persoonlijke verhalen een belangrijke rol speelt in de groei van onze organisatie. Weinig zo aanstekelijk als authentieke, gepassioneerde, persoonlijke verhalen van bewogen mensen.

Zoals eerder gesteld, is een belangrijke voorwaarde wel een eerlijk verhaal te vertellen. Wat waren de obstakels die je in je leven bent tegengekomen? Wat waren je worstelingen? Eerlijker nog: wat zijn nog steeds je worstelingen? Van succesverhalen alleen is nog geen mens veel wijzer geworden. Van getuigenissen van je vallen (en je opstaan) wel. En welke rol speelde God hierin? Durven wij net als de Psalmist David te delen dat we soms helemaal niets van God begrijpen? Dat we soms liever met gebalde vuisten dan met opgeheven handen in de lucht staan? De nieuwe generatie leiders wil weten hoe wij net als Jacob vechten met God. Juist uit dit gevecht kunnen zij, net als Jacob, hun levenslessen trekken. Weinigen die geestelijk groeien zonder eerst door een (diep) dal te gaan. Voorbeelden van deze dalen te over. Mandela zat jaren vast op Robbeneiland, het volk Israël zwierf veertig jaar door een woestijn. Jezus ging door het dal van de hel om het obstakel van de dood te overwinnen. 

De roman
Dit is het verhaal van onze organisatie, of in dit verband van de eeuwenoude kerk. En ook nu weer: vertel het hele verhaal. Dus niet alleen van de opwekkingen die plaatsvonden, maar ook van de kruistochten die christenen organiseerden, van de talloze treurige kerkscheuringen en van de morele miskleunen die grote christelijke leiders maakten. Niet om er een sappig verhaal van te maken, maar wel om eerlijk te zijn over de gebrekkigheid van het Lichaam van Christus. Want eerlijk is eerlijk, het Lichaam van Christus is alles behalve het lichaam van een atleet die de ene na de andere gouden plak haalt, maar eerder die van een minder-valide die aan zijn rolstoel gekluisterd zit. Het weerhield Jezus er echter niet van de kerk zijn bruid te noemen. Een bruid voor wie hij letterlijk door het vuur ging. Voor wie Hij het obstakel van het kruis en de dood overwon. Een liefdesverhaal waar geen romantische film tegenop kan!

Het stripboek
In het stripboek gaat het om je toehoorder: de jonge leidinggevende. Hij/zij is de held van dit verhaal. Geen film of goed boek ook zonder gids die de held van het verhaal begeleidt. De jonge nieuwe leiders zijn de held van het nog te schrijven verhaal. Senior leiders mogen hun gids zijn, hun Gandalf voor Frodo uit ‘In de ban van de ring’. En dit kan alleen door te beginnen met de nieuwe generatie leidinggevenden goed te leren kennen. Wie is hij/zij? Met welke problemen worstelen zij? En welke stappen raad jij hen aan om te zetten om hun obstakels te overwinnen. Niet alleen. Want naast jou is er nog een Gids. Een met een hoofdletter.

En zoals iedere held in elke film wordt uitgedaagd in actie te komen, zullen senior leiders goed moeten nadenken waartoe zij de nieuwe generatie oproepen. Gaan we voor groei in competentie (uiteraard niet geheel onbelangrijk!) of leggen we de nadruk op vorming van een karakter? Of in andere woorden: leren we kunstjes aan of gaan we voor de kunst van echt zijn, de ontdekking van de authentieke zelf die wij in Christus mogen zijn? Schets de climax van het verhaal dat de jonge leiders mogen leven. Een leven waarin zij als dienend leiders impact mogen hebben op de mensen om zich heen en de kerk, het bedrijf of de organisatie waar zij leiding aan mogen geven. Alleen zo investeren wij in leidinggevenden met veerkracht.

Een versie van dit artikel verscheen eerder in ‘Leading People’, het leiderschapsmagazine van stichting Opwekking. Tekst: Henk Jan Kamsteeg, auteur en spreker over o.a. dienend leiderschap, inclusief leiderschap en storytelling.

 

Ontvang een gratis e-book over Dienend Leiderschap, krijg de laatste blogs over leiderschap en storytelling in je inbox en mis niets! Meld je hier aan… >>