HET SNEEUWBALEFFECT

01-05-2023

HET SNEEUWBALEFFECT

Eerlijk gezegd, krijg ik wat jeuk van boeken die dé weg naar succes beloven. Het begint al bij het feit dat auteurs succes vaak nogal plat definiëren als bakken met geld verdienen. Ook gaan ze altijd uit van de weg waarop ze het zelf ‘hebben gemaakt’ (met eindeloze opsommingen van hun prestaties en groeiende jaarsalarissen als bewijs). Daarnaast gaan ze regelmatig voorbij aan de context waarin iemand geboren is en opgroeit.

Bij dit laatste moet ik denken aan de talloze tot slaaf gemaakten die vandaag de dag onder de meest erbarmelijke omstandigheden worden uitgebuit. In mijn werk voor International Justice Mission (IJM) hoor en lees ik de meest verschrikkelijke verhalen. Ik heb zo het vermoeden dat de slachtoffers van moderne slavernij weinig hebben aan de ongetwijfeld goedbedoelde adviezen van Darren Hardy in zijn boek ‘Het sneeuwbaleffect’. Neem bijvoorbeeld de uitspraak ‘Geluk biedt iedereen gelijke kansen […] Als het erop aankomt, heb je het allemaal in de hand. Zo is het nou eenmaal.’ Of: ‘Het is van groot belang om te ontdekken welk gedrag de weg naar het doel blokkeert en welk gedrag je zal helpen je doel te bereiken’. Doel van tot slaaf gemaakten is een leven in vrijheid terug te krijgen. Gedrag dat hier ook maar enigszins toe zou kunnen leiden, wordt door criminelen echter keihard afgestraft met martelingen en verkrachtingen. De boeken van Hardy zijn voor tot slaaf gemaakten alleen van waarde om het vuurtje brandend te houden waar ze hun kleine beetje voedsel op proberen te koken…

Goed, deze nuancering van alle adviezen van de zelfhulpgoeroes moest er even uit. Wil ik hiermee ook zeggen dat Hardy alleen maar kul verkoopt? Natuurlijk niet. Niet wanneer we het plaatsen in de juiste context en zijn tips niet zien als universele waarheden. Want dat zij ze simpelweg niet.

Geen tovermiddel
In zijn inleiding stelt Hardy gelukkig dat er geen tovermiddel bestaat om succesvol te worden. ‘Er is geen geheime formule en geen snelle manier om succesvol te worden’. Hardy is dan ook wars van alle goedkope claims om snel rijk, fit, jonger en sexyer te worden. ‘Deze terugkerende marketingboodschappen hebben ons een verkeerd beeld gegeven van wat echt nodig is om succes te hebben. We hebben geen idee meer van de eenvoudige maar fundamentele principes die nodig zijn om succesvol te worden.’ En dus waarschuwt Hardy zijn lezers: ‘Succes behalen, is moeilijk. Het proces is moeizaam, vervelend en soms saai.’

En wat maakt het behalen van onze doelen dan zo moeilijk? Volgens Hardy komt het erop neer dat we vaak te snel en te gemakkelijk willen en geen offers willen brengen. Hoe klein deze offers ook zijn. Hardy gelooft in consistentie: ‘Het sneeuwbaleffect is het principe dat je enorme voordelen haalt uit een reeks kleine, slimme keuzes.’ Hardy vat het samen in de volgende formule:

Kleine, slimme keuzes + consistentie + tijd = radicale verandering

Als voorbeeld haalt hij twee vrienden aan. De eerste besluit dagelijks 125 calorieën uit zijn dieet te schrappen door een blikje frisdrank om te ruilen voor een flesje water. De ander wil genieten en doet dit door elke dag een extra glas alcohol te drinken. Hij neemt daarmee 125 calorieën per dag meer tot zich. Op het eerste gezicht verandert er bij de vrienden niet zoveel. Maar na 31 maanden is het verschil in gewicht tussen de mannen 30 kilo! Hardy: ‘Het uitdagende aspect van het sneeuwbaleffect is dat we het eerst een tijdje moeten volhouden, consequent en efficiënt moeten werken, voordat we positieve resultaten zien.’ In andere woorden: na een paar weken sportschool lijkt er geen drol te veranderen aan je lichaam en conditie. Na een jaar goed volhouden wel.

Juiste keuzes
De juiste keuzes maken, is dus cruciaal. En onszelf de goede gewoonten aanleren. En hierin volharden. Hierin is het belangrijk intrinsiek gemotiveerd te zijn. ‘Om je creatieve potentieel en innerlijke motivatie echt aan te wakkeren moet je verder kijken dan de motivatie die gebaseerd is op geldelijke en materiële doelen,’ adviseert Hardy. Niet dat deze doelen fout zijn (‘Ik houd van mooi dingen’), maar ‘materiële zaken kunnen niet je hart, ziel en lef winnen voor de te voeren strijd.’

Ondanks de reserves die ik dus heb bij het lezen van boeken als ‘Het sneeuwbaleffect’, zou het dus te gemakkelijk zijn om de boodschap van Darren Hardy rücksichtslos aan de kant te schuiven. Ik – en ik denk velen met mij – kunnen namelijk nog heel veel leren van de adviezen die hij geeft. Meer sparen. Meer bewegen. Gezonder eten. En hopelijk ook iets meer geven om dat deel van de wereldbevolking voor wie al dit soort adviezen geen enkel nut hebben, omdat ze nu nog dagelijks moeten vechten om überhaupt te kunnen overleven. 

Het sneeuwbaleffect
Darren Hardy

Koop het boek hier