DIENEND LEIDERSCHAP (5): GEEN PLEK VOOR EEN SLACHTOFFERROL

14-01-2020

DIENEND LEIDERSCHAP (5): GEEN PLEK VOOR EEN SLACHTOFFERROL

Het is alweer bijna 20 jaar geleden. Toch zal ik het nooit vergeten. Geschokt zat ik op de bank. Het boek dat ik in mijn handen hield, viel op mijn schoot. Hoe was dit mogelijk? Alsof ik een biografie van mijn directeur aan het lezen was. En dat terwijl het over narcistisch leiderschap ging…

Samen met enkele collega’s was ik gevraagd deel te nemen aan een commissie die als taak had uit te zoeken waar de onrust binnen het bedrijf vandaan kwam. Al gauw bleek alles te wijzen naar de directeur zelf. En hoe verder ik las in ‘Wat leiders drijft’ hoe meer ik hem herkende.

“Het narcistische karakter van de leider kan verwoestende gevolgen hebben voor de organisatie.”
Check.

“Narcisten hebben behoefte aan macht, status en prestige.”
Check.

“Narcisten hebben de neiging gebeurtenissen te verdraaien om hun angsten te beteugelen.”
Check.

“Narcisten zijn vastbesloten te laten zien dat ze iets voorstellen.”
Check.

En zo kan ik nog even doorgaan.

Wat ik misschien nog wel het meest herkende, was een totaal gebrek aan empathie. Ja, geveinsde interesse was er wel. Maar werkelijk aanvoelen wat er in de ander speelde, was er gewoonweg niet. Simpelweg omdat hij teveel gefocust was op zichzelf, diep weggezonken in de slachtofferrol. Lang leve Calimero… Hij had het als leidinggevende al zo moeilijk. Hoe haalden wij het in onze hoofd hem kritiek te geven?

Nu hebben we allemaal wel narcistische trekjes. Zeker leidinggevenden, zo bleek uit onderzoek. Maar om een dienend leider te kunnen zijn, zullen we onszelf als leidinggevende indringend in de spiegel moeten durven aankijken. Een coach te vragen om hulp. Zo nu en dan op de sofa te gaan liggen bij een psycholoog. Want alleen wanneer wij onszelf leren kennen, kunnen we er echt voor anderen zijn. Empathie tonen.

Volgens Manfred Kets de Vries zijn de drie belangrijkste componenten van emotionele intelligentie:
* onze eigen emoties leren kennen
* leren die emoties te besturen
* leren de emoties van anderen te herkennen en daarmee om te gaan

Meeste schok ik misschien nog wel van de oplossing die Kets de Vries in zijn boek bood voor medewerkers die te maken hebben met een narcistisch leider: “Maak dat je weg komt…”