De fatale neergang van Trumps karakter

02-07-2024

De fatale neergang van Trumps karakter

Er staat ons iets te wachten. Nu Biden letterlijk op omvallen staat, rijst Trump steeds meer op. Nog even en een wraakzuchtige psychopaat is de machtigste man van onze aardkloot. De vraag is wat hij er in vier jaar presidentschap van over laat.

Eerlijk gezegd word ik niet vrolijk van het tweede deel uit de trilogie die Frank Schaper schreef over Donald Trump. In ‘The Great American Dictator’ gaat Schaper 450 pagina’s lang in op de fatale neergang van Trumps karakter. De steeds reëlere gedachte dat Trump weer president wordt, wordt met elke pagina die ik lees beangstigender. Of zoals Chris Christie, ooit een goede vriend van Trump, het zegt: “This is gonna be the vendetta presidency.” De wereld kan haar borst natmaken.

Enneagram
Aan de hand van het enneagram, een persoonlijkheidsmodel met negen persoonlijkheidstypen, beschrijft Schaper hoe Trump van een beschadigd jochie afzakte in een keiharde zakenman tot een narcist en een wraakzuchtige psychopaat. Schaper gaat er – in tegenstelling tot twee experts die ik ernaar vroeg – van uit dat niemand maar één van de negen typen uit het enneagram is. “Ik denk dat ieder mens álle negen types in zichzelf ontwikkelt, zij het niet in gelijke mate, en ik heb ervaren dat die ontwikkeling bovendien dynamisch is, afhankelijk van opvoeding, levensgebeurtenissen, rollen en levensfases.” Trump ontwikkelde volgens Schaper twee enneagramtypes: type Drie (Winnaar) en type Acht (de Baas). En hoe ouder hij werd, hoe dieper hij in de ongezonde niveaus die het model beschrijft viel. Tot aan de Wraakzuchtige Psychopaat (type 3) en de Gewelddadige Vernietiger (type 8) aan toe.

Schaper las voor zijn trilogie werkelijk alles wat er over Trump te lezen valt. Aan de hand van het ‘Enneagram Basisboek’ van Don Riso en Russ Hudson loopt hij de woorden en daden van Trump bij langs om tot de conclusie te komen dat het karakter van Trump een vrije val maakte. “Elke dictator (meestal een man) was ooit een klein jochie wiens karakter zich ook anders had kunnen ontwikkelen, en wiens leven ook een andere loop had kunnen nemen.” Het probleem is dat Trump nooit onder begeleiding van een psycholoog zijn ‘innerlijk theater’ onderzocht. Schaper: “Als zijn karakter zich vanaf zijn vroegste jeugd in een gezonde richting had ontwikkeld, was Donald Trump waarschijnlijk een aanwinst voor de hele wereld geweest, maar dat is helaas niet gebeurd.”

Opstapelende donderwolken
In het eerste deel van de trilogie ging Schaper al in op de veertig rolmodellen die Trump vormden. In de bespreking van dit boek zagen we al dat Trump zich laat beïnvloeden door dictators als Vladimir Poetin. Weinig hoopgevend. Maar wie door het eerste deel de moed al in de schoenen was gezonken, kan na het lezen van dit tweede deel alle vertrouwen in een hoopvolle toekomst wel eens verliezen. Geen opkomende zon, maar opstapelende donderwolken. Laat me een aantal beschrijvingen aanhalen die Riso en Hudson over ongezonde type 3 en type 8 uit het enneagram geven en die Schaper aanhaalt:

* “Bazen willen iedereen in hun sfeer ervan overtuigen dat ze de ‘grote man’, de ‘baas’ zijn, en ze willen zichzelf ervan overtuigen dat ze tegen de klus opgewassen zijn.”

* “De grootspraak is niet van de lucht; vaak bluffen ze of ze doen grote beloften in een poging om mensen voor hun karretje te spannen.”

* “Reageren anderen niet bevredigend, dan kunnen ze hard en drammerig worden. Zonder ook maar een greintje wroeging laten ze hun macht gelden opdat anderen zich naar hun wensen voegen.”

* “De Baas geeft niet op en bindt niet in, want zijn trots staat op het spel.”

* “De ironie is dat hoe sterker ze in de waan van hun onverslaanbaarheid geloven, des te grotere risico’s ze nemen en des te roekelozer ze worden – daarmee de kiemen van uiteindelijke ondergang zaaiend.”
 

Laat dit laatste citaat ons dan nog een klein beetje hoop geven. De rechtszaken die nu tegen hem aangespannen worden én worden gewonnen, zouden iets van opluchting moeten geven. Ware het niet dat het psychopaat Trump nog steeds lukt om een grote schare fans op de been te brengen. Of zoals hij zelf al eens zei: “I could stand in the middle of Fifth Avenue and shoot somebody, and I wouldn't lose any voters.”

Schaper bewijst het eens te meer: Trumps karakter is ziek, doodziek. Maar ik vrees dat Trump met zijn uitspraak over zijn trouwe aanhang nog gelijk heeft ook…
 

The Great American Dictator; De fatale neergang van Trumps karakter (deel 2)
Frank Schaper

Koop het boek hier

Lees ook de bespreking van deel 1