05-08-2023
Columns uit Sicilië
Donderdag 6 juli
Totaal 2
Over een week vertrekken we naar Sicilië. Drie weken vakantie. Met het vliegtuig. Voor het eerst dat we dit doen trouwens. Normaal gesproken stappen we in de auto. Met een volgepakte caravan aan de trekhaak.
Voor het eerst ook dat ik mij nu lichtelijk zorgen begin te maken. In een caravan past namelijk een doos met boeken. In de kleine koffer die we per persoon meenemen niet. En dat terwijl ik nog maar op pagina 148 ben van Totaal 2. De bundeling columns van Marcel van Roosmalen, van zo'n 800 pagina's. Te zwaar om mee te nemen bij de handbagage. En dat is alles wat we meenemen.
Nu al vakantiestress dus. Wat ga ik in vredesnaam drie weken lang lezen?
We logeren via Airbnb in drie verschillende huisjes. Vaak liggen er boeken. Soms ook in het Engels. Italiaans kan ik niet. Misschien dat een Nederlandse bezoeker de Da Vinci Code heeft laten liggen. Maar die ken ik al.
Ben nu driftig aan het zoeken in de app Storytel. Maar boeken lezen op een schermpje, is als mountainbiken door de polder. Of als golfsurfen in de Middellandse Zee. En luisteren? Heerlijk in de auto, maar het is het net niet op het strand. Of op het balkon van je vakantiehuisje.
Denk dat ik Totaal 2 toch probeer mee te smokkelen onder m'n t-shirt. Zijn meer mensen met obesitas. Maar misschien lukt het me nog hem deze week uit te lezen.
Volgend jaar weer met de caravan.
Zaterdag 15 juli
Pooltafel
Het is gelukt. Niet in de koffers, maar er los bovenop. Ik hoefde Totaal 2 niet bij het inchecken te meten of op een weegschaal te leggen. Het was een gok, maar er een waard om te nemen.
Het eerste huisje dat we hebben geboekt blijkt een huis te zijn. Met pooltafel. Twee badkamers. Buitenkeuken.
Geen boeken.
Voor m'n dochters is wel aan de eerste levensbehoefte gedacht. De wificode hangt aan het prikbord. Wat betreft de pooltafel blijft het bij een eerste enthousiaste reactie. Over een beschadiging aan het kleed hoef ik mij in ieder geval geen zorgen te maken.
Zondag 16 juli
Wedstrijd
Heel Sicilie heeft het strand op gezocht. Hetzelfde strand waar wij vandaag verblijven.
Dochter 1 (16) ervaart de rit naar het strand als een onaangename onderbreking van haar slaap. Zodra de parasol in het zand is gestoken, hervat zij waar ze net ruw uitgehaald is.
Dochter 2 en 3 (14 en 8) gaan een uur los op een groot speeltoestel in het water. Tien euro voor 55 minuten. Per kind.
In het water staan ouders langs een lijn hun kinderen te bekijken en foto's te maken. Enkele Italianen denken dat het om een wedstijd gaat. Alsof ze op een zondagmorgen langs het voetbalveld staan, staan ze luid gebarend hun kinderen aanwijzingen te geven. Bemoeienis kent geen vakantie.
Twee minuten voor tijd blaast iemand op een fluitje. Een keer lang, twee keer kort. De wedstrijd is afgelopen. Sommige ouders klappen.
Zondag 16 juli
Hoed met oren
Avondje Palermo. 32 graden. Rest van het strand lijkt dezelfde keuze te hebben gemaakt.
Zaak m'n vrouw en dochters niet kwijt te raken. Niet dat ik bang ben ze niet meer terug te vinden, maar wel om hen weer te zien met tassen vol met onnodige aankopen. Dat we op de terugweg ook beperkt bagage mogen meenemen, is alles behalve een garantie geen kilo's aan meuk in te slaan.
Toch onbewaakt moment gehad. Jongste loopt nu met een blauw hoedje. Trek je aan een touwtje, gaan de oren aan het hoedje rechtop staan. Bij het tikken van voorgaande zin dringt pas echt tot me door hoe bijzonder dit is. Ik stel mijzelf gerust met de gedachte dat het hoedje vast snel stuk zal gaan.
Het zou mij niet mogen verbazen. Ook wanneer ik de dames nog wel in zicht heb, verdwijnen ze in kledingzaken. Het zijn van die avonden dat ik hard met de realiteit wordt geconfronteerd. Ik heb totaal geen overwicht in dit gezin met vier vrouwen. Ik plof buiten op een bankje en wacht op het moment dat ik naar binnen word gesommeerd. Jurkjes zijn niet gratis.
Maandag 17 juli
Kwal
Een willekeurig strandje ten westen van Palermo. Parasols staan. Handdoeken liggen. Territorium vastgesteld.
Tijd voor een duik. Snorkel mee. Water in. Een sprong in een nieuwe wereld.
Uren kunnen we zo drijven. Met onze rug naar de wereld zoals we die kennen en onze blik op alles wat vanaf de kant voor ons verborgen blijft.
Terwijl ik de rotsen, planten en vissen bewonder, denk ik aan de trainingen dienend leiderschap die ik geef. Over de gesprekken die we hebben over de zoektocht naar de onderstroom. De waarde van het echt leren luisteren. Ontdekken wat er onder de oppervlakte van onszelf en onze collega's speelt.
Wat we vanaf de oppervlakte zien, is soms zo lelijk. Botte opmerkingen. Het vermijden van conflicten. Pleasen van leidinggeven. Maar anderen erop veroordelen, is te gemakkelijk. Waarom doen we wat we doen? Zeggen we wat we zeggen?
Onder water is de wereld soms zo veel mooier. Op Sicilië, waar de trottoirs vol met vuilnis liggen, en in ons mensen, waar er regelmatig bagger uit ons komt.
Snorkels op dus. Ook op kantoor.
Is daarmee al ons vreemde gedrag gerechtvaardigd?
Natuurlijk niet. Gisteren zagen we een kwal zwemmen.
Dinsdag 18 juli
Tour de France
Hetzelfde strandje als gisteren. Paar graden warmer. Nog meer het water in dus. Wij dan. Een meneer, denk rond de 60, met grijze zwembroek, zit op een vouwstoel onder een parasol de hele dag aan een oud radiootje te draaien, terwijl hij de antenne alle kanten op richt. Slechte ontvangst, vermoed ik.
Op zijn schoot ligt een schriftje waar hij druk dingen in krabbelt. Pagina na pagina. Ik denk dat we te maken hebben met een fanatiek volger van de Tour de France. Zo fanatiek, dat hij het water niet ingaat. We tikken bijna een recordwarmte in Europa aan.
Zijn vrouw, althans ik vermoed dat ze dat is, reikt hem ondertussen een nectarine aan. Het kan ook een perzik zijn. Werkte vroeger als bijbaantje bij de groenteboer, waar ik sla verkocht voor andijvie en andersom - dus ik heb geen idee. De man gaat de vrucht met enkele grote happen te lijf. Zo lang hij eet, kan hij de antenne niet richten en niet schrijven. Er is dus haast geboden.
Het doet me denken aan de keer dat ik met mijn ouders een etappe van de Tour bekeek in de Pyreneeën. Ik denk dat ik acht of negen was. De complete karavaan was al voorbij gekomen. Of bijna dan. We wilden net onze spullen inpakken toen er nog een renner de berg op klauterde. Ik had te doen met de man. Dus schreeuwde ik hem toe. Zoals een waar supporter betaamd.
"Je bent laatste. Maar dat geeft niets. Zet hem op."
Nogmaals, ik was nog geen tien.
Hoe goed bedoeld ook, zo werd de support niet ontvangen.
Met de laatste adem die de renner nog had, begon hij te vloeken en schold hij mij de huid vol.
Ik was een klootzak. Of een lul. Of beide. Weet het niet precies meer.
Later zag ik diverse tours op televisie en zag de weerzinwekkende bergetappes. Ik leerde dat hij gelijk had.
Wie het was, weet ik niet. Het kan gezien het verslag van de etappe in De Telegraaf Steven Rooks zijn geweest. Maar helemaal zeker weten, doe ik het niet.
Even denk ik eraan naar de man met zijn radiootje te lopen. Hij zal het vast ergens in een oud schriftje hebben genoteerd. Maar ik zie dat hij weer in gevecht is met zijn antenne. Mijn vraag naar de etappe van toen, zou zo maar eens een nieuwe scheldpartij tot gevolg kunnen hebben.
Ik ga maar zwemmen. Voordat ik de lul ben.
Donderdag 20 juli
Heet
Krijg wat verontrustende appjes binnen van familie uit Nederland.
"Hitte te managen?"
"Qua temperatuur nog te doen?"
"Gaat het nog wel met de hitte?"
Ik begrijp de zorgen. Als we de Nederlandse kranten mogen geloven, bevind ik me met mijn gezin in de hel. Qua hitte dan. Superlatieven komen tekort. Alsof het om de Olympische Spelen gaat, spreken alle kranten van Europese recordhoogtes op Sicilië.
Het gaat hier prima.
Ik zit op een strandje bij de plaats Cefalù. Voor mij staat een vrouw met een rieten hoedje op tot aan haar middel in het water een boek te lezen.
Naast mij is een ouder echtpaar de schaduw ingedoken van het huis dat aan het strand staat.
Vele anderen dobberen wat in het water, spelen met een bal of zitten aan elkaar.
Ik zie en hoor niemand klagen.
Maar goed. Kranten moeten vol. En aangezien het demissionair kabinet op vakantie is en wij dus allemaal even vakantie hebben van de gekkigheid uit Den Haag, moeten de pagina's wel gevuld. Journalisten kijken op Weer.nl, schrikken van wat ze zien en schrijven vanuit hun kantoortuin een verhit stukje. Goed ook voor de clicks op hun websites.
En nee, dit is geen stukje om de klimaatverandering te weerspreken. Want natuurlijk is die er. En zo lang we ons allemaal gek laten maken door de krantenkoppen en bij het eerste zonnestraaltje een airco aanschaffen, zal dit niet stoppen ook.
Vrijdag 21 juli
Vakantiekiekjes
Omdat we gisteren pas om 1:30 in bed lagen, besluiten we vandaag rustig aan te doen. Bijkomen van de vakantie. Dus geen lange ritten naar mooie stadjes en baaitjes. Maar chillen in ons vakantiehuis.
Maar we hebben geen airco en is het met 38 graden toch wat warm. We besluiten halverwege de middag nog een duik te nemen. Even afkoelen. Na wat googelen vinden we op nog geen twintig minuten rijden een gezien de foto's, prachtige stukje strand. Een kiezelstrand, dat wel, maar we zullen toch vooral in het water liggen. Een dutje hebben we net thuis al gedaan.
Het strandje ligt op zo'n zeventig stenen traptreden onder de plek waar we onze auto parkeren. Ik maak mij nu al zorgen om de terugweg. Vakantie lijkt wel een sportieve prestatie.
Op het strand zien we wat de plaatjes op internet niet laten zien: rommel. Plastic ligt op de steentjes en drijft in het water.
Wanneer we onze parasol neerzetten, spreekt een oudere dame ons aan. Verstaan doen we haar niet. Begrijpen wel. Het water ligt vol met kwallen. Onze jongste van 8 besluit direct geen stap in de zee te zetten. Ik ga - met snorkel en al - toch op ontdekkingstocht. Zo erg zal het toch niet zijn?
Binnen een paar meter ontdek ik de eerste. Een kleine blauwe. Ik schep hem op met mijn duikbril en gooi hem op de rotsen. Tussen het plastic. Ben ik nu milieuvriendelijk of juist niet?
Hoe dan ook: de kust is veilig voor mijn jongste om ook het water in te komen. Ze weigert.
Zelf toch ook wat angstig een kwal te missen die mij wel raakt, ga ik ook maar op het strand zitten. Liggen is vanwege de steentjes eigenlijk geen optie. Die martelgang bewaar ik voor vannacht, wanneer ik weer het matras van ons huis opkruip.
Zo hangen we wat rond. Stapelen steentjes - wie de hoogste toren bouwt -, maken we foto's van het uitzicht en checken op onze mobiels onze socials.
Ik onderdruk de neiging een mooi plaatje van de baai te posten. Eerlijker zou het zijn een close-up te maken van de op rotsen platgeslagen kwal. Maar ja, dat doet het niet goed tussen de vakantiekiekjes op Facebook en Insta.
Na twee uurtjes besluiten we weer naar huis te gaan. Nu eerst de zeventig treden nog.
Thuis maar afkoelen onder de douche.
Zondag 23 juli
Geoorloofde rijkdom
Vandaag doen we rijk. We hebben een strandbedje.
We zijn natuurlijk ook gewoon rijk. Niet VVD-rijk, maar rijk. Rijk genoeg om op vakantie te kunnen. Helemaal naar Sicilië. In een huis. Regelmatig uit eten. En nu zelfs dus een strandbed.
Elk jaar heb ik zo'n moment. Dat ik me schuldig voel. Over mijn rijkdom. Dat ik hoor mij die een procent rijkste mensen ter wereld. En dat ik er voor kies die rijkdom te gebruiken om op vakantie te gaan. Geld dat ik zou kunnen gebruiken om iets aan armoede te doen. Aan slavernij. Aan onrecht.
Ik kies ervoor dit deze weken niet te doen. En heb hiervoor mijn argumenten.
Het is een belangrijke investering in het gezin.
Ik heb het nodig om op te laden om volgend seizoen weer alles te kunnen geven op mijn werk.
Iedereen - die het zich kan veroorloven - gaat op vakantie.
En toch. Dit moment overvalt me elk jaar weer. Juist op momenten dat ik het er extra van neem. Zoals nu. Met uitzicht op gezinnen die zich in allerlei bochten wringen om zo pijnloos mogelijk de dag op het kiezelstrand door te brengen. Het klootjesvolk. Economyclass in een prijsvechter.
Morgen begeef ik mij weer tussen hen op het strand. Met een harde kont, maar met een gesust geweten. Geoorloofde rijkdom.
24 juli
Snelweg
Verhuizing van huis 1 naar huisje 2. Route van meer dan 100 kilometer langs het strand. Mooi uitzicht dus.
Dachten we.
De tolweg tussen Palermo en Messina is een rechte weg dat vooral een grote tunnel is. En op de stukjes waar je in de openlucht rijdt, hebben de overijverige wegenbouwers zulke hoge vangrails geïnstalleerd, dat je uit je raam moet hangen en half op het dak van je auto moet klimmen om iets van de zee te zien. Dat deden we maar niet.
Het binnenrijden van de donkere tunnels is als het hangen in de wagon van attractie The Dragon in De Efteling. Een donker, onheilspellend gat dat je opslokt. Dit keer was ik gelukkig minder bang.
Voordeel van de lange tunnels is dat de temperatuur erbinnen zeker tien graden lager is dan erbuiten. De thermometer geeft nu 38 in plaats van 48 graden aan. Een temperatuur die de airco van onze huurauto ook beter aankan.
Ik beloon de auto voor z'n harde werk door op plaats van bestemming een hoge stoeprand te raken. Gat in de band. Nu onderzoeken of we hier nog verder mee kunnen rijden. In tunnels of erbuiten.
Probleem: ik heb geen verstand van auto's. Of van banden.
Dinsdag 25 juli
Lava
Schade aan band te groot om verantwoord mee door te rijden. Op naar de luchthaven van Catania dus, waar het verhuurbedrijf zit. Vrouw en dochters afgeleverd bij een overdekt - gekoeld - winkelcentrum. Thermometer auto geeft 50 graden aan. Die is niet kapot.
We krijgen een nieuwe auto. Band vervangen kost namelijk 5 uur. Lijkt mij wat lang. Zal wel door het weer komen.
Schade 341 euro. Verzekering in Nederland gebeld. Schade wordt niet gedekt.
"Toch nog een fijne vakantie toegewenst."
Rij naar de dames. Stort mij hier in de ellende van het winkelcentrum. Minder warm, extra druk.
De dames laten zich binnenzuigen door de talloze kledingzaken. De grote openingen van de winkels zijn als de wijd opengesperde bek van een walvis die visjes met duizenden tegelijk naar binnen hapt. En niet meer loslaat.
Ik plof neer op een zitje.
Voor mij zie ik lotgenoten dit uitje gelaten ondergaan. Zij - mannen uiteraard - zijn ook maar gaan zitten en staren naar hun mobiel. Of schrijven ook een column. Maar dat lijkt me sterk.
We wilden vandaag naar de Etna. Met een kabelbaan. Maar die sluit al om 17:40. En dat redden we niet meer. Geen nood: we kunnen het spelletje 'de grond is lava' zonder al te veel overdrijven zo ook spelen als we het winkelcentrum weer uitlopen.
Maar dat kan nog even duren. De dames zijn tijdens het schrijven van dit stukje nog niet uit de winkel gestapt waar ze net binnengingen. Verteerd door de walvis.
Dinsdag 25 juli
Vuur
Daar staan we. Muurvast. Op een tolweg. Vrachtwagen voor ons. Rij auto's achter ons. Oplaaiend vuur naast ons.
Las net nog verslag op site AD over Nederlands gezin dat gek werd van hitte en vele vuren op Sicilië. Vond ze aanstellers.
Vond.
Begin me nu iets zorgen te maken. Het is 45 graden. Airco doet z'n best, maar haalt zijn niveau niet. Geen koud water in de auto. Wel een vrouw en drie dochters.
Geen idee hoe lang dit gaat duren en hoe snel het vuur nadert.
Een blushelikopter gooit een bak met water op nog geen honderd meter van ons vandaan op de brandende bossen. Een rookpluim schiet omhoog. Er zijn zeker nog tien van dit soort vluchten nodig. Kunnen er ook twintig zijn. Ik ben geen kenner.
De politiewagen die ons een half uur geleden op de vluchtstrook passeerde, komt ons nu op dezelfde strook tegemoet rijden. Hij seint ons om ons om te draaien. Allemaal. Dat wordt wat.
Het lukt. We laten de vuurzee achter ons en passeren het tolhokje. We hoeven niet te betalen.
Woensdag 26 juli
Corleone
Gisterenavond bij het diner de twee columns van die dag aan m'n gezin voorgelezen. Ik had een karaf wijn op van een halve liter. Zij niet. Kreeg niet de indruk dat ze mijn schrijfwerk net zo konden waarderen als ikzelf. En grappig vonden ze het al helemaal niet. Ik was nog niet uitgelezen, of de mobieltjes werden erbij gepakt om foto's te maken van het geserveerde eten. Vond ik dan weer minder grappig.
Nu zitten we op een strandje bij de stad Taormina. Het is flink afgekoeld. De 33 graden voelen aan als de eerste lekkere lentedag in Nederland. Dat gisteren hier de boel in lichtelaaie stond, zagen we op de weg hierheen en ruiken we nog hier op het strand. Vrouw en dochters slaat het op de luchtwegen. Later zien we asdeeltjes landen op de beker limonade van de jongste. "Dit ademen we nu dus in."
We besluiten maar weer te gaan. Lekker chillen in ons appartement. Hetgeen voor de meiden betekent dat ze TikTok induiken en wij een tukkie doen. En lezen.
Nu zit ik op het balkon en zie een piloot van een blusvliegtuig verwoede pogingen doen het water uit de Ionische Zee te vissen. Krijg niet de indruk dat hij veel ervaring heeft. Hij laat het water namelijk boven de zee weer los. Daar brandt het niet. En dus doet hij een nieuwe - mislukte - poging. Hij maakt zo in ieder geval zijn vlieguren.
We zitten trouwens in het stadje Forza d'Agrò. Hier werden een aantal scenes opgenomen uit de trilogie The Godfather. Heb nu op pleintjes gestaan en in steegjes gelopen waar de grote Al Pacino in de rol van Michael Corleone ook eens liep. Ik besef dat ik met mijn reiscolumns inga tegen een van zijn bekendste adviezen: "Never let anyone know what you're thinking". Hij zal dus net zo min als mijn dochters onder de indruk zijn geweest van mijn schrijverij.
Zaterdag 29 juli
Blote bil
We bezochten alsnog de Etna. Flauw om het een maanlandschap te noemen. Want dat is het niet. Maar kan me voorstellen dat het er wel op lijkt.
We sjouwden van krater na krater. Prima te doen met twintig graden. Lastiger met twee pubers.
"Kunnen we terug?" Na nog geen vijftig meter lopen.
"Pa, kun je tillen?" Na honderd meter.
"Heb het nu wel gezien." Na honderdvijftig meter.
We zetten uiteindelijk 4521 stappen. Omhoog (en omlaag) over stoffig, rotsachtige ondergrond.
Een pauze werd ons niet gegund.
Tussen de rotsen nodigden stukjes mos ons uit even uit te rusten. Probleem was dat het geen mos was, maar een soort cactus. Hier kwamen we pas achter toen dochter 3 (8 jaar) lekker wilde gaan zitten.
Daar stonden we dan. Dochter in blote bil op de Etna terwijl haar moeder de stekels er uit stond te plukken.
Werd de tocht toch nog de moeite waard voor dochter 1 en 2.
Zondag 30 juli
Theater
De dames willen vanochtend winkelen. Ik wil vakantie. Dus neem ik 'Totaal 2' van Marcel van Roosmalen mee het stadje Taormina in. Doel: een terras zoeken terwijl de anderen gaan shoppen.
Eerst nog samen een bezoek aan het Ancient Theatre of Taormina. Langs de caissière die het grappig vindt dat ik een nogal dik boek onder mijn arm draag omdat ik geen zin heb kledingzaken in te duiken. En dan een duik de geschiedenis in. De derde eeuw voor Christus, om precies te zijn.
Ik kijk blij verrast naar mijn oudste dochter van 16 die bij een plakkaat staat te lezen. Geschiedt hier een wonder? Wanneer ik bij haar ga staan, word ik met mijn neus op de feiten gedrukt: wonderen bestaan niet.
"Wat een f@!cking lange teksten dit... Kunnen we gaan?" Er volgt nog iets onverstaanbaars over "oude troep". Of iets dergelijks.
In het openluchttheater ploft ze neer op een stoel. Het geweldige uitzicht lijkt ze niet te zien. Ik doe een nieuwe poging en ga naast haar zitten.
Nu moet ik denken aan een oud studiegenoot tijdens een schoolreis naar Straatsburg. We bezochten een kerk waarin Johannes Calvijn veel gepreekt zou hebben. Zijn rolmodel. Uit het niets trok de jongen zijn scheur open en begon een operastuk te zingen. Het klonk nog goed ook. Door een bewaker werd hij gesommeerd stil te zijn. "De lokatie vroeg er om," verklaarde hij later zichzelf.
De situatie vraagt er om dat ik in dit eeuwenoude theater 'Totaal 2' open en een column aan mijn dochter voorlees. Zij zet haar muziek op haar oordopjes harder. Ik geniet.
Laat de caissière maar lachen. Als ze de inhoud van dit boek had gekend, had ze het begrepen. De korte verhalen van Van Roosmalen over zijn stokoude demente moeder verdienen een eeuwenoud theater als dit.
1 augustus
Afval scheiden
We begaan een doodzonde. In het land van de pasta's en pizza's zitten we bij McDonalds. Te moe om uit eten te gaan en al helemaal geen zin om in ons huisje nog eten klaar te maken. Voor de vorm bestellen we franse frietjes met kaas en ham. Hebben ze in Nederland niet.
Wanneer we klaar zijn, begint het werk. Afval dient gescheiden te worden weggegooid. We hebben de keuze uit vijf gaten. Voor karton. Voor plastic. Voor drinken. Voor restjes eten. Voor indefferenziata. Gok dat het hier om restafval gaat. Wat dit nu dan ook nog maar moge zijn.
Onderweg zien we dat de bewoners van Sicilië minder nauwkeurig zijn. Afvalzakken liggen overal tussen de bankstellen, koelkasten en matrassen langs de kant van de weg. Grote delen van het eiland zijn langs de openbare weg als stortplaats opgeëist door de gemeentereiniging.
De meneer uit een barretje in het stadje Aci Sant
'Antonio, waar we nu zitten, die de koffie to go regelt, werkt hard mee aan het aanvullen van de afvalberg. Ondanks mijn tegenstribbelen, pakt hij twee plastic bekertjes in een papiertje die hij dichtplakt met plakband. Vervolgens zet hij de twee bekertjes in een zakje. En nog is hij niet klaar. Nu voegt hij stokjes en zakjes suiker en zakjes ondefinieerbare andere poeder toe. Mijn 'no, no' maakt geen indruk. Alsof ik tegenover acteur Rowan Atkinson sta in de film Love Actually.
In ons huisje aangekomen is de koffie koud. Wel kunnen we weer aan de slag. Op de binnenplaats staan vier emmers waarin we ons afval kunnen scheiden. Of we gooien het natuurlijk gewoon onderweg naar het strand direct bij de rest van het afval. Scheelt weer werk voor de vuilnisophaaldienst.