Goed fout

05-12-2023

Goed fout

Als we de foto’s en verhaaltjes op social media mogen geloven, leiden we allemaal het perfecte leven. Op LinkedIn vieren we uitbundig onze zakelijke successen en op Facebook en Instagram vieren we het leven buiten kantooruren. Blij, blijer, blijst. Dat aan ieder succes mislukkingen voorafgaan, delen we – als we dit al doen – pas achteraf. En dus zeker niet op het moment dat we nog dwars door de pijn van de mislukking heengaan. Wat we instinctmatig (lang leven de amygdala!) willen, is vluchten óf vechten. En hierover zeker niet transparant zijn.

Maar hoe zit het met onze fouten? Want leuk al die successen, echt spannend is het natuurlijk allemaal niet. Net zomin een film of serie zonder te overwinnen obstakels geen lol aan is, zijn posts met louter succesverhalen boeiend om te volgen. Laat staan dat ze leerzaam zijn. Want dat we juist van fouten kunnen leren, staat volgens hoogleraar leiderschap en management Amy Edmondson als een paal boven water. In haar nieuwe boek ‘Goed fout’ gaat ze daarom uitvoerig in op verschillende soorten fouten én hoe wij hiermee kunnen omgaan.

Edmondson werd wereldwijd bekend door haar boek ‘De onbevreesde organisatie’. Dat menig bedrijf nu probeert uit te vinden hoe te bouwen aan een psychologisch veilige werkomgeving, is mede aan haar te danken. ‘Goed fout’ is dan eigenlijk ook een logisch vervolg op haar eerdere bestseller. Want juist door te erkennen dat fouten horen bij een groeiproces, creëren we een psychologisch veilige omgeving. Zaak dus te onderzoeken wat voor soorten fouten er zijn, van welke we kunnen leren (en dus koesteren) en welk soort fouten we zoveel mogelijk moeten proberen te voorkomen.
 

Definities
Edmondson geeft allereerst enkele definities om helder te krijgen waar we het over hebben wanneer we spreken van fouten. Zo definieert zij ‘mislukkingen’ als een resultaat dat afwijkt van de gewenste resultaten. Of ook: “Een mislukking is een gebrek aan succes.”

Een ‘fout’ (een synoniem voor ‘vergissing’) is een ‘onbedoelde afwijking van vooraf vastgestelde normen, zoals procedures, regels of beleid. […] Het belangrijkste van fouten en vergissingen is dat ze onbedoeld zijn.’

En dan hebben we nog de ‘overtredingen’. Dit is wanneer iemand opzettelijk afwijkt van de regels.

Met talloze praktijkvoorbeelden (ja, ook uit eigen leven) toont Edmondson vervolgens aan dat we juist van onze missers kunnen leren. Of, zoals ze cardioloog dr. James Forresters citeert: “In de geneeskunde leren we meer van onze fouten dan van onze successen. Fouten leggen de waarheid bloot.”

Maakt dit het maken van fouten heilig? Direct maar het antwoord van Edmondson: ‘Nuttige mislukkingen zijn niet langer ‘intelligent’ als ze zich een tweede keer voordoen.’ In andere woorden: het is zaak te leren van fouten. Van fouten die we zelf hebben gemaakt, of die anderen maken. Zie hier direct de noodzaak voor een veilige omgeving om gemaakte fouten met elkaar te delen. Zodat we er samen van kunnen leren.

Intelligente fouten
Mislukkingen zijn volgens Edmondson intelligent wanneer ze voldoen aan de volgende criteria:

1. Ze spelen zich af op nieuw terrein.

Diagnostische vraag: Zijn er mensen die al weten hoe ze de resultaten kunnen bereiken die ik nastreef?

2. Gedreven door kansen.

Diagnostische vraag: Is het risico van een mislukking de moeite waard?

3. Met informatie van bestande kennis.

Diagnostische vraag: Heb ik, voordat ik ga experimenteren, de beschikbare relevante kennis?

4. Zo klein mogelijk.

Diagnostische vraag: Is de geplande actie van de juiste omvang?

5. Heb ik ervan geleerd?

Diagnostische vraag: Heb ik lering getrokken uit de mislukking en bedacht hoe ik deze in de toekomst kan gebruiken?

 

Het is zaak ons de kunst van het goed fout te zitten eigen te maken. Hiervoor is het – zoals gezegd – pure noodzaak dat er een psychologisch veilige werkomgeving is. Wat verstaan we dus onder het maken van fouten, hoe kunnen we ze het best met elkaar delen én wat kunnen we er samen van leren? En misschien wel het belangrijkste: besef dat geen van ons leeft zonder het maken van fouten. Onze posts op social media vertellen slechts een fractie van het hele verhaal. En dan ook nog eens het deel waar we het minst van kunnen leren.

Goed fout
Amy Edmondson

Koop het boek hier